Habdhiska wadnaha. " cardiovascular systems "


➢ Hab wareegga dhiigga ee uur jiifta:


 Hab wareegga dhiigga ee uur jiifka waa hab wareeg kaas oo ka u dhexeeya hooyada iyo cunugeeda caloosha ku jira. Uur jiifka caloosha ku jira wuxuu ku tiirsan yahay oo hawo iyo cunta ka helaa caloosha hooyada iyadoo u soo marsiinaysa mandheerta, mandheerta waa unug ku dhex jira ilma_galeenka, kaas oo ku xiran uur jiifka, shaqadeeda ugu weyn waxay tahay nafaqo siinta uur jiifka iyo hawo u gudbinta (oxygen) sidoo kale wuxuu ka qeyb qaataa isku dheelitirka dheecaannada jirka qaarkood gaar ahaan kuwa caawiya jiritaanka uurka. Mandheerta iyo uur jiifka waxaa isku xira xuub xarigeed dheer ah kaasoo ka kooban labo xiddid oo kala ah mid dhiigga ka soo qaada mandheerta (umbilical artery), midna dhiigga u geeya uur jiifk (umbilical vein).  


Ogsijiinta ama hawada iyo nafaqada ka imaanaya hooyada waxaa loo gudbinayaa uur jiifka iyadoo loo marsiinaayo mandheerta waxaana kasoo qaadaya xariga dheer ee isku xira mandheerta iyo uur jiifka kaasoo loo yaqaano umbilical cord. Xariga dheer ee isku xira mandheerta iyo uur jiifka waxaa mara tubbooyinka dhiigga qaada kuwaas oo kusoo xira qeybta hoose ee arooraha lagu magacaabo (inferior vena cava) wuxuuna u sii gudbinayaa moqorka sare ee middig ee wadnaha, dhiigga ay ogsijiinta ku badan tahay ee ka yimid hooyada wuxuu wadnaha kasoo galaya dhanka midig wuxuuna u sii gubinaya dhanka bidix ee wadnaha. 


Marka uu soo gaaro dhanka dhiigga moqorka bidix ee wadnaha waxaa loo sii gudbinayaa halbowlaha weyn kasoo u sii qeybinaya jirka qeybahiisa kala duwan sida maskaxda, wadnaha iyo qeybaha hoose ee jirka. Dhiigga wasaqeysan ee ogsijiinta ku yar tahay kaasoo ka imaanaya uur jiifka waxaa soo qaadaya umbilical arteries wuxuu wadnaha kasoo galaya dhanka middig wuxuuna ugu sii gudbayaa dhanka bidix ee wadnaha waxaana loo sii gudbinayaa sambabada si loogu soo daro ogsijiin/ hawo. 

 Waxaan hore ugu soo hadalnay in hab-dhiska wareegga dhiigga in uu ka kooban yahay wadno, xiddidado dhiig qaada iyo dhiigg waxaana si kooban uga hadli doonnaa xubin walba iyo qaabka ay u shaqeyso. 


Buugga: Hab-dhiska iyo shaqada.


W/T: Indha_caad

Comments

Post a Comment

Popular posts from this blog

 Habdhiska taranka ee dumarka iyo Uureyda(Obstetrics). Casharka 18aad Umusha(normal peurperium). Umusha waxaa laga tirayaa maalinta ilmaha iyo mandheertu kasoo baxaan ilmogaleenka, waxay ku egtahay sida caadiga ah maalinta 42-aad.Markay hooyadu ummusho waxaa hoos udhaca dheecaamadii mandheerta soo deyn jirtay (placental hormones). Xilligan waa waqti muhiim ah, maxaa yeellay hooyada jir ahaan,  hoormoonno ahaan, iyo maskax ahaan waxa ku imanaya isbeddel, taasoo ay hooyada kaga soo kabanayso uurka iyo dhalmada Waxa jirro heerar ay marti umusha ama xilliyo. 1;Immediate puerperium:  waa 24 saac ee ugu horreeya ee dhalmada kaddib. 2:Early puerperium: waa isbuuca ugu horreeya dhalmada kaddib. 3:Late puerperium:  waa dhammaadka isbuuca koowaad ilaa lixda isbuuc ee dambe.  Isbeddellada ku dhaca xilliga umusha.   A. Uterus: ilmagaleenka. Dhalmada kaddib ilmagaleenka waxa uu noqdaa mid ku urura xaaladiisa caadiga ahayd, si markaasi u yaraado dhiigga hooyada ku imana ...
Read more

Casharka 53aad

 Habdhiska dheefshiidka (digestive system). Casharka 53aad Portal hypertension  Waa marka uu siyaado cadaadiska arooraha beerka,  caadiyan cadaadiska arooraha waa 5-10mm Hg, cadaadiska arooraha beerka waa marka uu ka sarro marro. 10mm Hg. Beerka waa xubin ku taala dhanka midig ee ubucda caloosha waana xubin jilicsan oo ka sameeysan unugyo badan, midabka beerka waa mid shabaha midabka digirta oo kale waa midab casaan iyo qaxwo isku dhafan, beerka culeyskiisa wuxuu gaarayaa 1.44 ilaa iyo 1.66 kg. Beerka waxaa mara laba xidid oo waa weyn sida halbowlaha beerka (hepatic artery) iyo arooraha beerka (hepatic vein ama portal vein). Halbowlaha beerka wuxuu dhiigga kasoo qaadaa wadnaha gaar ahaan halbowlaha weyn ee lagu magcaabo aorta wuxuuna keenaa beerka. Arooreyaasha beerka waxay dhiigga kasoo qaadaan qeybaha kala duwan ee jirka sida habdhiska dheefshiidka, beeryaraha iyo xubinta ganaca wuxuuna keenaa beerka, beerka ayaa suntan ka saara iyo wixii nafaqo ah kadibna u gudbiya jir...
Read more

Casharka 52aad

 Habdhiska dheefshiidka (Digestive system). Casharka 52aad Ascites Waxa dheecaan ku urura godadka  xubnaha caloosha, waxa uu ka yimadaadaa beerka oo adkaada, xaalado kale sida wadnaha,  kelyaha. Sidee ayuu Ku yimadaadaa. Waxa uu ka dhashaa xaalado adag sida in ay xididdada dhib ka jirto, kelyaha,  xaalado beerka la xidhiidha.   1:Portal Hypertension: waa kacsanaanta cadaadiska arooraha beerka.  Siyaaditaanka cadaadiska qulqulka dhiigga ee beerka waa barta ay ka curaneyso sameysanka dheecanka. Taasi waxay siyaadineysaa  cadaadiska habdhiska arooraha beerka,  waxa uu sababayaa dheecanka olol ka yimid xiddidada  gododka caloosha.  Kacsanaanta cadaadiska xiddidada beerka waxay keenayaan in dhiigga dib ugu soo laabto xiddidada quudsha xubnaha caloosha. Cadaadiska ka jirra xiddidada beerka  waxay keenayaan in hooraha ku ururo unug hoore u dhexeeyaha (interstitial space), taasina waxay keeneysaa in uu sameyso dheecanka caloosha. 2: Hypoalb...
Read more