Indha_caad

 Habdhiska taranka ee dumarka iyo Uureyda(Obstetrics). Casharka 42aad DHIIG YARIDA HOOYADA UURKA(anemia in pregnancy). Dhiigyarida waa xaalad dhacda marka ay yaraato tirada unugyada guduudan ee kujira dhiigga, unugyadan waa kuwa ku shaqo leh inay jirka oo dhan gaarsiiyaan ogsijiin, ogsijiinta ayaa ah sheyga ugu muhiimsan ee uu jirku ubaahan yahay si jirka uu u sameysto tamar uu ku qabto shaqada caadiga ah ee jirka, astaamaha lasoo dersa qofka qabo dhiig yari ayaa ah kuwa ka yimid ogsijiin yarida soo wajahday jirka. Ogsijiin qaadaha{ hemoglobin}  waa borotiin laga helo unugyada dhiigga cascas kuwaasoo qaada ogsijiinta ka imaneysa sambabada gaarsiineysa dhammaan jirka oodhan. Dhiigyaraanta waxay keeni kartaa  daal,  daciifnnimo,  neefsashada oo yaraata.  Waxa jira noocyaba ay ku timaado dhiigyarida, mid waliba waxay leedahay sabab gaar ah oo keenta.  Waxay noqon kartaa dhiigyaridu mid gaaban ama mid waqti dheer qaadata.  Waxay noqon kartaa mid dhex ...

 Habdhiska taranka ee dumarka iyo Uureyda(Obstetrics). Casharka 41aad Mataano isku mid ah(Twin-to-Twin Transfusion Syndrome). Inta aynnaan ka hadlin xaaladan labada maataann isku eg, waxa aynnu fahmaynaa waxa ay yihiin mataanaha iyo sida ay ku samaysmaan. Noocyada Mataanaha Mataanuhu waa labo nooc, kuwa waxa ay ka samaysmaan hal ugxan oo uu bacrimiyay hal unugxaweed, marka ay ugxantan iyo unugxaweedkan isu tagaan oo midoobaan waxay isku noqdaan hal unug oo loo yaqaan bacrimane (zygote), halkaas bacrimane ayaa mar danbe qaybsama oo noqda labo uurjiif (ama ka badan), mataanaha qaabkan ku yimaada waxaa loo yaqaan mataanaha halbacrimaneleyda ah (monozygotic twins, sidoo kale waxaa la dhahaa kuwa isku mid ah identical twin).  Nooca labaadna waxa ay ka abuurmaan labo unugxaweed (ama ka badan) oo si kala madax bannaan u kala bacrimiyay labo ugxamood (ama ka badan), isla markaana kala noqday labo bacrimane (ama ka badan), mataanaha noocan ah waxaa loo yaqaan mataanaha labobacrimaneley...

 Habdhiska taranka ee dumarka iyo Uureyda(Obstetrics). Casharka 40aad Placenta percreta Waa xaalad qatar ah xilliga uurka.  Waxa ay dhacdaa marka ibida ay ku dhex korto darbiyada muruqyada ilmagaleenka ama ay ka gudubto muruqyada, waxa ay gaadhaa xubnaha u dhow ilmagaleenka sida kaadihaysta(bladder). Caadiyan xilliga uurka ibida waxay ku dhagtaa guddaha ilmagaleenka, waxa kala saara ibida iyo murqaha ilmagaleenka lakab( decidua basalis), lakabka waxa u shaqeeyaa sida carqaladayn( barrier) waxa uu joojinayaa in ibida ay si qoto dheer ugu korto ilmagaleenka. Marka ay xaaladan taagan tahay( placenta percreta) waxa meesha ka kabaxaya lakabka kala saaraya ilmagaleenka iyo bida, maxaa ibida waxay ku koreysaa gudda murqaha ilmagaleenka iyadoo ka dusaysa, waxa ay gaareysaa xubnaha u dhow. Marka ibida ka dusto ilmagaleenka xilliga dhalmada lama kala saari karro waxa ay keeneysaa dhiig bax xooggan dhalmada kaddib. Xitaa waxa ay dhawaceysaa xubnaha kale.   Maxaa keenna. 1. Waxyaabah...

 Habdhiska taranka ee dumarka iyo Uureyda(Obstetrics). Casharka 39aad Placenta increta  Waa xaalad halis ah waxayn dhacdaa inta lagu gudda jirro xilliga uurka, taasoo marka ay ibida si ay xooggan ugu korto darbiyada muruqyada ilmagaleenka, laakin ma ahan mid ka dusaysa darbiyada. Caadi ahaan marka uu dhasho ilmaha, ibida si fudud ayay uga soo fuqdaa darbiga ilmagaleenka. Laakiin marka ay jirto (placenta increta) ibida waxay si adag ugu dhex kortaa muruqa ilmagaleenka, taasoo keeneysa in ay adkaato in la soo saaro,tanina waxay keeneysaa dhiig bax xooggan. Xilliga uurka, ugxanta bacrimisan waxay ku dhegtaa gidaarka gudaha ee ilmo-galeenka, oo loo yaqaan xuub-ilmagaleenka (endometrium). Waxaa jira lakab gaar ah oo la yiraahdo magooleey(decidua), kaas oo ka hortaga in ibida si xad-dhaaf ah ugu korto muruqyada ilmo-galeenka. Lakabkan wuxuu u shaqeeyaa sidii carqabad( barrier)si uu u xaddido qoto-dheeraanta koritaanka ibida. Hase yeeshee, xaaladdan(placenta increta), waxa la weynaya...

 Habdhiska taranka ee dumarka iyo Uureyda(Obstetrics). Casharka 38aad Ibi-dhagto(Placenta accreta) Waa xaalad dhacda xilliga uurka.  Macnaheeda waa in ibida ay koritaan ku sameyso si qoto dheer darbiyada ilmagaleenka. Caadiyan ibida waxay soo fuqdaa hooyada marka ay dhasho.  Se marka ibi-dhagtada(accreta) ma ahan mid si fudud ku soo fuqeysa, waxay keeneysaa dhiig bax xooggan. Caadiyan xilliga uurka  guddaha ilmagaleenka  waxa uu leeyahay lakab gaar ah oo loo yaqaan magoolay( decidua basalis), lakabkani waxa uu ka caawinayaa in ibida ay si badqab ah ugu dhagto ilmagaleenka. Laakiin marka ay jirto ibi ku dhagtada ilmagaleenka lakabkani waa mid meesha ka maqan ama aad u jilcan, badanaa waxay dhacdaa haddii hooyada qaaliin loogu sameeyay horrey. Ibida waxa sameeya unugyada( trophoblas) unugyadan waxay si caadi ah ugu koraan ilmagaleenka iyagoo isku xidhaya dhiigga hooyada. Laakiin ibi ku dhagtada unugyadan waxay sameynayaan koritaan xad-dhaaf ah, waxay u hilanayaan ...

 Habdhiska taranka ee dumarka iyo Uureyda(Obstetrics). Casharka 37aad Dunka ibida(Placenta Abruptio). Waa marka ay mandheertu ka soo fuqdo gidaara makaanka ilmaha oo wali makaanka ku jira waxaanay badanaa dhacdaa bilaha ugu dambeeya,gaar ahaan todobaadada fooshu soo dhawdahay,hadday soo wada fuqdana ilmaha ogsijiin la'aan iyo nafaqo la'aan ayuu halis naftiisu u galaysaa hooyadana dhiig bax iyo xanuun ayaa ku bilaabmaya. Waxa dhaawacmaya xiddidada dhiigga.  Guddaha ilmagaleenka waxa ku yaalla xiddido yaryar kuwaasoo isku xidha ibida iyo darbiyada ilmagaleenka.   Marka ibida ay soo fuqdo, xiddidada yaryaraa waxay noqdaan kuwa dilaacma. Dhiigbaxa waxa uu ka dhacaa gadaasha dambe ee ibida. Marka xiddidada dhiigga ay qarxaan. Dhiigga waxa uu sameynayaa habid(leakage)inta u dhexaysa ibida iyo darbiyada ilmagaleenka.  Dhiig baxa waxa uu samaynayaa xinjir( retroplacental hematoma). Haddii ay xinjirta noqoto mid wayn  waxay riixaysaa ibida, waxa dhacaysa in ibida ay...

 Habdhiska taranka ee dumarka iyo Uureyda(Obstetrics). Casharka 36aad Awdanka ibida (Placenta Previa) Placenta previa waa marka  ay ibidu ku samaysanto afka makaanka/ilmo galeenka taas oo awdaysa/daboolaysa qayb ama dhammaan marinka  ilmuhu soo mari lahaa ,badanaa mandheerta ilmaha ay u soo marto nafaqada iyo hawada  waxay ku taal gidaarka sare ee dhinaca ilmo-galeenka mararka qaar se ayay dhacdaa inay ku sameysanto xaggo hoose taas oo hadhaw ilmuhu marka uu gaadho xilliga uu dhalan lahaa dhibaato ku keenta sababtana inay haweenaydu sidii caadiga ahayd u dhali waydo qaliinka CS"cesarean section " in loo sameeyo noqonaysa waa hadday gabiga afka makaanka awdo si markaasi ilmaha looga soo saaro ubucda. Badanaa waxa la arkaa, isbuuca 28aad. Mandheerta waa marrinka nafaqada iyo ogsijiinta uu ka helo uurjiifka.   Waxa aynna ku samaysantaa qeybta sarre ee ilma-galeenka. Marka la joogo awdanka mandheerta, waxay ku koreysaa mandheerta qeybta hoose ee ilma-galeenka. ...